Οι αντικαρκινικές δυνατότητες της μετφορμίνης κατά του καρκίνου του προστάτη

Υπό του Δρ. Δημητρίου Ν. Γκέλη - MD, ORL, DDS, PhD, Medical Life Coach

Η μετφορμίνη προέρχεται από την γκαλεγκίνη (galegine), που είναι  ένα φυσικό συστατικό της Γαλλικής Πασχαλίάς [Galega officinalis (French lilac, galega,  goat's-rue,  French lilac,  Italian fitch,   professor-weed, Spanish Zenfone Gallagher officinalis].  Η μετφορμίνη είναι ένα διγουανίδιο που χρησιμοποιείται στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2. Έχει βρεθεί ότι ασκεί επίσης και αντικαρκινική δράση. 

 Δρ Γκέλης Ν. Δημήτριος
Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Δαμασκηνού 46, Κόρινθος 20131, Τ. 2741026631, 6944280764   pharmage@otenet.gr   www.gelis.gr
Γκέλη Αικατερίνη
Ιατρός,         Ακτινοδιαγνώστρια 
Διεύθυνση Ιατρείου: Παπαληγούρα 16, Άσσος Κορινθίας, Τηλ. 2741087758, 6944644820 email:kgkeli@hotmail.co
Γόγαλης Ιωάννης † 
         Ιατρός              Ακτινοθεραπευτής-Ογκολόγος
Θεραπευτήριο ¨Αγ. Ειρήνη¨, Αιγάλεω, Αττική. τηλ. 6945175697
Η μετφορμίνη μπορεί να έχει αποτελέσματα δίκοπου μαχαιριού, ήτοι:

(i) Δρα μειώνοντας την υπεργλυκαιμία και την υπερινσουλιναιμία στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
(ii) Έχει αποδειχτεί ότι η μετφορμίνη δρα εκλεκτικά στα καρκινικά βλαστοκύτταρα διαφόρων τύπων καρκίνου, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο καρκίνος του μαστού, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου και του προστάτη.

Δρα στο κυτταρικό επίπεδο, αναστέλλοντας τη βιοχημική οδό υποστήριξης του καρκίνου  mTORC1, μέσω εξαρτημένων και ανεξάρτητων μηχανισμών από την AMPK [5' AMP-activated protein kinase or  5' adenosine monophosphate-activated protein kinase].

Η θεραπεία με μετφορμίνη βελτιώνει σημαντικά τα κλινικά αποτελέσματα και την επιβίωση σε ασθενείς με αδενοκαρκίνωμα του παγκρεατικού πόρου [PDAC] ανεπάρκειας SMAD4,  αλλά όχι σε ασθενείς με SMAD4-φυσιολογικό PDAC. [Το SMAD4 (DPC4) είναι ένα ογκοκατασταλτικό γονίδιο . Βρίσκεται στο χρωμόσωμα 18q21. 1 και μέλος της οικογένειας SMAD. Το οποίο μεσολαβεί στο μονοπάτι σηματοδότησης του TGF-β, ελέγχοντας έτσι την ανάπτυξη των επιθηλιακών κυττάρων].

Η ανάλυση οδού δείχνει ότι το HNF4G μπορεί να δρα στο PDAC μέσω της οδού σύνδεσης κυττάρου-κυττάρου. Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η επαγόμενη από ανεπάρκεια SMAD4 υπερέκφραση του HNF4G [Hepatocyte Nuclear Factor 4 Gamma].

Το  HNF4G είναι ένα γονίδιο που κωδικοποιεί πρωτεΐνη και  διαδραματίζει κρίσιμο ογκογόνο ρόλο στην πρόοδο και τη μετάσταση του PDAC, αλλά μπορεί να αποτελέσει στόχο που μπορεί να χορηγηθεί φάρμακο για τη θεραπεία με μετφορμίνη [13].

Έχει αποδειχτεί ότι η μετφορμίνη  αυξάνει τα ενδοκυτταρικά επίπεδα Fe 2+ και των λιπιδίων ROS. Συγκεκριμένα, η μετφορμίνη μειώνει τη σταθερότητα της πρωτεΐνης του SLC7A11, που είναι ένας κρίσιμος ρυθμιστής της φερρόπτωσης, αναστέλλοντας τη διαδικασία UFMylation του. 
Επιπλέον, η μετφορμίνη σε συνδυασμό με τη σουλφασαλαζίνη, τον αναστολέα του συστήματος xc, μπορεί να λειτουργήσει με συνεργιστικό τρόπο για να προκαλέσει φερρόπτωση και να αναστείλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων του μαστού.
 
Η φερρόπτωση είναι μια πρόσφατα καθορισμένη μορφή ρυθμισμένου κυτταρικού θανάτου που χαρακτηρίζεται από την εξαρτώμενη από τον σίδηρο συσσώρευση υπεροξείδωσης λιπιδίων και εμπλέκεται σε διάφορες παθοφυσιολογικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου. Η στόχευση της φερρόπτωσης θεωρείται μια νέα αντικαρκινική στρατηγική. 

Η μετφορμίνη επάγει τη φερρόπτωση με τρόπο ανεξάρτητο από την AMPK για την καταστολή της ανάπτυξης του όγκου. 

Η αναγνώριση των εγκεκριμένων από τον FDA φαρμάκων ως επαγωγέων φερρόπτωσης προτείνεται να είναι μια νέα πολλά υποσχόμενη προσέγγιση για τη θεραπεία του καρκίνου. Παρά τον αυξανόμενο αριθμό στοιχείων που υποδεικνύουν την πιθανή αποτελεσματικότητα της αντιδιαβητικής μετφορμίνης ως αντικαρκινικού παράγοντα, ο ακριβής μηχανισμός στον οποίο βασίζεται αυτή η αποτελεσματικότητα δεν έχει ακόμη πλήρως αποσαφηνιστεί [14].

Oι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η μετφορμίνη θα μπορούσε να ενισχύσει την αντικαρκινική δράση της ορμόνοστερητικής  θεραπείας ή χημειοθεραπείας και να ελαττώσει τη θνησιμότητα από τον καρκίνο του προστάτη

Η μετφορμίνη στοχεύει στα μιτοχόνδρια και περιορίζει την παραγωγή του ΑΤΡ μέσω της οξειδωτικής φωσφορυλίωσης, η οποία είναι η κύρια ενεργειακή πηγή  καρκινικών βλαστοκυττάρων [1, 2, 3, 4, 5].  Ως εκ τούτου η μετφορμίνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί  για την αύξηση της ευαισθησίας των καρκινικών βλαστοκυττάρων προς τις υπάρχουσες θεραπείες, να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να προλάβει τις υποτροπές.

Ο Bilen et al. [6] παρατήρησαν σε μια σειρά περιπτώσεων ότι, η μετφορμίνη  όταν χρησιμοποιείται μόνη της ή σε συνδυασμό με το συμπλήρωμα διατροφής  Zyflamend (εκχύλισμα βοτάνων που περιέχει κουρκουμά, βασιλικό, πράσινο τσάι, ρίγανη, τζίντζερ, δενδρολίβανο, Κινέζικη  goldthread, huzhang, μπάρμπερι (barberry) και σκαφίδιο [Scutelaria, skullcap] ελαττώνουν τα επίπεδα του  PSA ασθενών με καρκίνο του προστάτη, μεταστατικού σταδίου.

Οι παραπάνω συγγραφείς πρότειναν αυτή τη θεραπεία ως θεραπεία συντηρήσεως στο ορμονοάντοχο καρκίνο του προστάτη. Η μετφορμίνη και/ή το  Zyflamend πιθανόν στοχεύουν τα καρκινικά βλαστοκύτταρα, την καρκινική φωλιά του όγκου και διατηρούν τον καρκίνω εν ύπνω[6]. 

Η μετφορμίνη ενεργοποιεί την ενεργοποιημένη με AMP πρωτεϊνική κινάση AMPK [ 5' adenosine monophosphate-activated protein kinase], η οποία αναστέλλει τον στόχο θηλαστικών της ραπαμυκίνης 1 (mTORC1), ενός κεντρικού ρυθμιστή της κυτταρικής ανάπτυξης [7-9]. 

Επιπλέον, η θεραπεία στέρησης ανδρογόνου  προκαλεί γήρανση σε ευαίσθητα σε ανδρογόνα κύτταρα, έναν φαινότυπο με υψηλήγλυκόλυση και πρωτεολυτική ανακύκληση ή ρυθμό μετατροπής  [proteolytic turnover].

Η  μετφορμίνη πιστεύεται ότι δρα εκλεκτικά, στοχεύοντας τα καρκινικά βλαστοκύτταρα του προστάτη, αξασθενώντας το μετασχηματισμό της επιθηλιακής-προς τη - μεσεγχυματική μετατροπή, που την προκαλεί οαυξητικός παράγοντας βήτα , και τροποποιώντας μίαν ανοσοαπόκριση και την φλεγμονή που σχετίζεται με τον καρκίνο του προστάτη [10].

Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η μετφορμίνη, που  χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με θεραπεία στέρησης ανδρογόνου  μπορεί να είναι ευεργετική στη στόχευση των καρκινικών κυττάρων του προστάτη, που επιμένουν να υπάρχουν  μετά από την θεραπεία στέρησης ανδρογόνου,  οδηγώντας σε βελτιωμένη επιβίωση των ασθενών [11]

 Η μετφορμίνη κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία glucophage.



Οι αντικαρκινικές δυνατότητες της μετφορμίνης κατά του καρκίνου του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη (PCa) χαρακτηρίζεται ως ο συχνότερος τύπος καρκίνου στους άνδρες. Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει ότι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη που παίρνουν μετφορμίνη (MF) έχουν χαμηλότερο κίνδυνο PCa.

H μετφορμίνη  προκαλεί αντινεοπλασματικά αποτελέσματα που εξαρτώνται: 1. Ααπό τη δράση της ενεργοποιημένης μονοφωσφορικής αδενοσίνης πρωτεϊνικής κινάσης [adenosine monophosphate-activated protein kinase (AMPK)].

2. Ανεξάρτητα από το μηχανισμό δράσης της  ΑΜΡΚ.

3. Καταστολή της οδού σηματοδότησης ανδρογόνων.

4. Τροποποίηση των σηματοδοτικών οδών του ινσουλινοειδούς αυξητικού παράγοντα-1 [insulin-like growth factor-1 (IGF-1)], που προκαλεί κατην αύξηση και τον πλλαπλασιασμό του καρκίνου του προστάτη.

 Με βάση  τους επιδημιολογικούς παράγοντες, οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, που χρησιμοποιούν τη μετφορμίνη  μπορεί να έχουν καρκινοπροστασία κατά του καρκίνου του προστάτη.

Ο Saher Zaidi και οι συνεργάτες (2019) έκαναν  έρευνα της διεθνούς βιβλιογραφίας μέσω του  MEDLINE® , χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμένο ερώτημα «καρκίνος του προστάτη» και «μετφορμίνη» για την απόδοση δημοσιεύσεων που αποκαλύπτουν τους μηχανισμούς δράσης, τα βιολογικά αποτελέσματα, τις επιδημιολογικές αποδείξεις και τις ερευνητικές εξελίξεις μετφορμίνης σε σχέση με τον καρκίνο του προστάτη..

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας έδειξαν ότι η μετφορμίνη  έχει πολλαπλά αντινεοπλασματικά αποτελέσματα μέσω μηχανισμών που εξαρτώνται από την ΑΜPK και από μηχανισμούς ανεξάρτητους από τημ ΑΜΡΚ, την τροποποίηση των σηματοδοτικών οδών του  IGF-1, της καταστολής της οδού του υποδοχέα ανδρογόνου, της αναστολής της οδού mTOR και της λιπογένεσης. 

Η διεξαγωγή της μετα-ανάλυσης υποδεικνύει το όφελος, όσον αφορά τη  θνησιμότητα των ασθενών, όταν λαμβάνουν MF. Οι κλινικές δοκιμές έχουν δείξει  στοιχεία που, αποδεικνύουν  ότι η MF δρα σημαντικά βελτιωτικά.

Συμπερασματικά οι ως άνω ερευνητές ανασκόπησαν τους πολυάριθμους μηχανισμούς δράσης της μετφορμίνης κατά του καρκίνου του προστάτη με τους οποίους ελαττώνεται ή καταστέλλεται η ανάπτυξη, ο πολλαπλασιασμός και η διαφοροποίηση των καρκινικών κυττάρων.

Επίσης ανέλυσαν τους μοριακούς αντίκτυπους της μετφορμίνης καθώς και των συμπληρωματικών θεραπειών, όπως η θεραπεία στέρησης ανδρογόνου, η χορήγηση ασπιρίνης, στατίνης ή χημειοθεραπείας.

Τέλος, προτείνουν ότι η μετφορμίνη μπορεί να παίξει μελλοντικά ρόλο στο θεραπευτικό πρωτόκολλο  του καρκίνου του προστάτη , είτε ως μονοθεραπεία ή ως συνδυασμένη θεραπεία με άλλα φάρμακα [12].

 

Μαθηματική σχέση της μετφορμίνης και της αντικαρκινικής δράσης

Είναι γνωστόν ότι, ο αριθμός που εξάγεται από το άθροισμα όλων των αριθμών που αντιστοιχούν εις τα γράμματα μίας λέξεως σύμφωνα με το αρχαίον Ελληνικόν αλφαριθμητικόν σύστημα, ονομάζεται λεξάριθμος ή εάν πρόκειται για το άθροισμα λέξεων μίας φράσεως, τότε καλείται λεξαριθμικόν άθροισμα. Η αριθμητική ισότης δύο λεξαρίθμων καλείται λεξαριθμική ισοψηφία.

Σύμφωνα με τον διεθνούς φήμης Έλληνα μαθηματικό Ελευθέριο Αργυρόπουλο, στον οποίο θέσαμε το ερώτημα για το αν ο λεξάριθμος της λέξης μετφορμίνη έχει λεξαριθμική ισοψηφία με κάποια άλλη λέξη ή το άθροισμα λέξεων μιας φράσεως. Ο κ. Αργυρόπουλος έδωσε την εξής εντυπωσιακή απάντηση:

Λεξάριθμος της λέξης μετφορμίνη = 1123

Λεξαριθμικό άθροισμα της φράσεως: η αντικαρκινική δράσις =1123

Συνεπώς:

μετφορμίνη = η αντικαρκινική δράσις =1123



Το D3 Gkelindropsσας αποστέλλεται ταχυδρομικά, (Ταχυμεταφορές Speedex) στην τιμή των 11.84 Ευρώ, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ (+ 3.72 Ευρώ η αντικαταβολή και τα μεταφορικά). Μπορείτε να το παραγγείλετε τηλεφωνώντας: Σταθερό: 2741026631, Κινητό: 6944280764

Ώρες επικοινωνίας:
 Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00π.μ-13.00 μμ.
Τις υπόλοιπες ημέρες και ώρες μπορείτε να το παραγγέλλετε, στέλνοντας mail στη διεύθυνση pharmage@otenet.gr, ή με SMS γράφοντας ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, ταχυδρομικό τομέα, τηλέφωνο επικοινωνίας


Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση:
 
1. Hirsch H.A., Iliopoulos D., Struhl K. Metformin inhibits the inflammatory response associated with cellular transformation and cancer stem cell growth. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2013;110:972–977. doi: 10.1073/pnas.1221055110. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]

2. Iliopoulos D., Hirsch H.A., Wang G., Struhl K. Inducible formation of breast cancer stem cells and their dynamic equilibrium with non-stem cancer cells via IL6 secretion. Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2011;108:1397–1402. doi: 10.1073/pnas.1018898108. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]

3. Iliopoulos D., Hirsch H.A., Struhl K. Metformin decreases the dose of chemotherapy for prolonging tumor remission in mouse xenografts involving multiple cancer cell types. Cancer Res. 2011;71:3196–3201. doi: 10.1158/0008-5472.CAN-10-3471. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]

4. Mayer M.J., Klotz L.H., Venkateswaran V. Metformin and prostate cancer stem cells: A novel therapeutic target. Prostate Cancer Prostatic Dis. 2015 doi: 10.1038/pcan.2015.35. [PubMed] [Cross Ref]

5. Vallianou N.G., Evangelopoulos A., Kazazis C. Metformin and cancer. Rev. Diabet. Stud. 2013;10:228–235. doi: 10.1900/RDS.2013.10.228. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref]

6. Bilen M.A., Lin S.H., Tang D.G., Parikh K., Lee M.H., Yeung S.C., Tu S.M. Maintenance therapy containing Metformin and/or Zyflamend for advanced prostate cancer: A case series. Case Rep. Oncol. Med.2015 doi: 10.1155/2015/471861. [PMC free article] [PubMed] [Cross Ref

7.D. Margel, D. R. Urbach, L. L. Lipscombe et al., “Metformin use and all-cause and prostate cancer-specific mortality among men with diabetes,” Journal of Clinical Oncology, vol. 31, no. 25, pp. 3069–3075, 2013.View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

8.S. Jiralerspong, S. L. Palla, S. H. Giordano et al., “Metformin and pathologic complete responses to neoadjuvant chemotherapy in diabetic patients with breast cancer,” Journal of Clinical Oncology, vol. 27, no. 20, pp. 3297–3302, 2009. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

9.X.-X. He, S. M. Tu, M.-H. Lee, and S.-C. J. Yeung, “Thiazolidinediones and metformin associated with improved survival of diabetic prostate cancer patients,” Annals of Oncology, vol. 22, no. 12, Article ID mdr020, pp. 2640–2645, 2011. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

10. A. Vazquez-Martin, C. Oliveras-Ferraros, S. Cufí, S. Del Barco, B. Martin-Castilloand, and J. A. Menendez, “Metformin regulates breast cancer stem cell ontogeny by transcriptional regulation of the epithelial-mesenchymal transition (EMT) status,” Cell Cycle, vol. 9, no. 18, pp. 3807–3814, 2010. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

11. Richards KA, Liou JI, Cryns VL, et al. Metformin use is associated with improved survival in patients with advanced prostate cancer on androgen deprivation therapyJ Urol. 2018.

12.Saher Zaidi,  Jason GandhiGunjan Joshi , Noel L Smith , Sardar Ali Khan. The Anticancer Potential of Metformin on Prostate Cancer. Prostate Cancer Prostatic Dis , 22 (3), 351-361   Sep 2019

13.Wang C, Zhang T, Liao Q, Dai M, Guo J, Yang X, Tan W, Lin D, Wu C, Zhao Y. Metformin inhibits pancreatic cancer metastasis caused by SMAD4 deficiency and consequent HNF4G upregulation. Protein Cell. 2021 Feb;12(2):128-144. 

14.Yang J, Zhou Y, Xie S, Wang J, Li Z, Chen L, Mao M, Chen C, Huang A, Chen Y, Zhang X, Khan NUH, Wang L, Zhou J. Metformin induces Ferroptosis by inhibiting UFMylation of SLC7A11 in breast cancer. .J Exp Clin Cancer Res. 2021 Jun 23;40(1):206. 


Σημείωση: Το παρόν επιστημονικό άρθρο γράφτηκε για λόγους ενημέρωσης των ιατρών και των λοιπών επιστημόνων υγείας και δεν αποτελεί  μέσο διάγνωσης ή αντιμετώπισης ή πρόληψης ασθενειών, ούτε αποτελεί ιατρική συμβουλή για ασθενείς, από τον συγγραφέα ή τους συγγραφείς του άρθρου.

Την ευθύνη της διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψης των ασθενειών τις έχει μόνον ο θεράπων ιατρός του κάθε ασθενούς, αφού πρώτα κάνει προσεκτικά ακριβή διάγνωση.

Γιαυτό συνιστάται η αποφυγή της αυθαίρετης εφαρμογής ιατρικών πληροφοριών από μη ιατρούς. Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι φάρμακα, αλλά μπορεί να χορηγούνται συμπληρωματικά, χωρίς να παραιτούνται οι ασθενείς από  τις αποδεκτές υπό της ιατρικής επιστήμης θεραπείες ή θεραπευτικές τεχνικές και μεθόδους, που γίνονται, όταν χρειάζονται, υπό ιατρική καθοδήγηση,  παρακολούθηση και ευθύνη. Οι παρατιθέμενες διαφημίσεις εξυπηρετούν της δαπάνες συντήρησης της παρούσας ιστοσελίδας 
 

Το παρόν άρθρο προστατεύεται από το Νόμο 2121/1993 και 4481/2017 για την πνευματική ιδιοκτησία. Η ολική ή μερική αντιγραφή του παρόντος επιστημονικού άρθρου χωρίς τη γραπτή έγκριση του Δρ Δημητρίου Ν. Γκέλη θεωρείται κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και διώκεται βάσει της νομοθεσίας.







 



Τελευταία άρθρα
Δείτε όλα τα άρθρα »